Các khái niệm tập đoàn hay hệ sinh thái đánh lừa cảm giác về một sức mạnh tổng hợp, nhưng khi có sự cố thì sẽ tan thành từng mảnh pháp nhân độc lập

Khái niệm::

Khi “tập đoàn” chỉ tồn tại trên báo – trách nhiệm thì bốc hơi ngoài luật

————*** Gã Khờ bình loạn

Ở Việt Nam, “tập đoàn” là một danh xưng sang chảnh, lung linh trên TV, hoành tráng trên pano quảng cáo, nhưng… không hề tồn tại trong luật như một thực thể pháp lý.

Luật Doanh nghiệp không có điều khoản nào định nghĩa hay quy định chế tài cho “tập đoàn tư nhân”. Cái gọi là “Tập đoàn Vingroup” thực chất chỉ là một công ty mẹ (Vingroup JSC) đứng đầu mạng lưới công ty con, mỗi công ty là một pháp nhân độc lập. “Tập đoàn” ở đây chỉ là tên gọi thương mại.

Vì vậy:

• Khi báo chí đưa tin “Phó Thủ tướng chỉ đạo Tập đoàn Vingroup…”, về pháp lý, chỉ công ty con hoặc công ty mẹ cụ thể mới chịu trách nhiệm.

• Nếu dự án xảy ra tai nạn, ô nhiễm, cháy nổ, thi công trái phép… thì phải tìm đúng pháp nhân trực tiếp ký hợp đồng hoặc đứng tên dự án.

• “Tập đoàn” – cái tên to nhất, lấp lánh nhất – không thể bị khởi kiện, không bị xử phạt vì… nó không phải là chủ thể pháp luật.

Nghĩa là:

• Danh tiếng thì hưởng chung toàn hệ sinh thái.

• Rủi ro thì chia nhỏ ra từng công ty con, thậm chí công ty vốn mỏng, không đủ bồi thường.

Đây là lý do khi có sự cố, người dân thường tìm “ông lớn” để đòi trách nhiệm, nhưng cuối cùng đụng phải một cái tên pháp nhân lạ hoắc, vốn điều lệ bèo bọt.

Và “Tập đoàn” thì vẫn đứng ngoài, tiếp tục xuất hiện trên báo với câu chuyện mới, dự án mới, lễ ký kết mới.

Gã Khờ kết:

Ở xứ mình, “tập đoàn” nhiều khi giống một thương hiệu giải trí hơn là một chủ thể pháp lý. Chỉ khác là… khi vở kịch hạ màn, diễn viên chính vẫn cười, còn khán giả – tức người dân, nhà đầu tư – mới là người trả tiền dọn rạp.

“HỆ SINH THÁI” - trong bài viết này của gã cũng chưa đúng

“Hệ sinh thái” – mỹ từ tiếp thị, không phải khái niệm pháp luật

• Trong khoa học tự nhiên, “hệ sinh thái” là tập hợp các thành phần sống và môi trường tương tác, phụ thuộc lẫn nhau.

• Trong kinh doanh Việt Nam, “hệ sinh thái” thường là cách gom một loạt công ty con, công ty liên kết vào một câu chuyện chung để tạo cảm giác tổng lực, cộng hưởng.

• Nhưng trên thực tế, nhiều công ty trong “hệ sinh thái” không hề phụ thuộc hay chia sẻ lợi ích – rủi ro như trong một hệ thống thống nhất, mà chỉ cùng nằm dưới một nhóm cổ đông kiểm soát.

Hệ quả khi dùng từ này sai

• Làm mờ ranh giới pháp lý: Người nghe tưởng đây là một “khối thống nhất” cùng chịu trách nhiệm, nhưng thực tế mỗi pháp nhân độc lập, lỗ của công ty này không nhất thiết là lỗ của công ty kia.

• Tạo cảm giác an toàn giả: Nhà đầu tư hoặc khách hàng tin rằng “cả hệ sinh thái chống lưng” → bỏ qua rủi ro pháp lý của từng công ty con.

• Thuận tiện cho PR: Khi một công ty con ra mắt sản phẩm, báo chí sẽ nhấn mạnh “được hỗ trợ bởi hệ sinh thái…” để tăng uy tín, dù mức hỗ trợ thật sự có thể chỉ là… dùng chung logo.

Liên hệ với VinMotion

Bài PR nói:

“VinMotion không đi một mình. Hỗ trợ phía sau là hệ sinh thái công nghệ sâu rộng của Vingroup…”

Nghe như cả một đội quân công nghệ đang gồng gánh robot mới. Nhưng thực tế:

• Mỗi công ty như VinAI, VinBrain, VinBigData… là pháp nhân riêng, có dự án riêng, có thể lỗ hoặc lãi riêng.

• Không có nghĩa vụ pháp lý phải chia sẻ nguồn lực vô điều kiện cho VinMotion, trừ khi có hợp đồng cụ thể.

• “Hệ sinh thái” ở đây nhiều khả năng chỉ là mối quan hệ sở hữu chung một ông chủ, không phải là một hệ thống kinh tế – pháp lý thống nhất.

Gã Khờ :

Cả “tập đoàn” lẫn “hệ sinh thái” ở xứ mình nhiều khi chỉ là từ khóa trong kịch bản PR.

Nó đánh lừa cảm giác về một sức mạnh tổng hợp và một trách nhiệm tập thể, trong khi thực tế là danh nghĩa chung – túi riêng.

Và khi có sự cố, “hệ sinh thái” sẽ tan ngay thành từng mảnh pháp nhân độc lập, chẳng ai buộc phải đứng chung chịu trận.

Nguồn:: Khi “tập đoàn” chỉ tồn tại trên báo –... - Nguyễn Quốc Chính | Facebook